Ngày 21/12/2018, nhóm nghiên cứu mạnh “Bảo quản và chế biến nguyên liệu có nguồn gốc thực vật”, Khoa Công nghệ Thực phẩm, Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã phối hợp với Đại học Công nghệ King Mongkut - Thái Lan (KMUTT) tổ chức seminar khoa học về chủ đề: "Postharvest handing of Thai Durian" (Xử lý sau thu hoạch quả sầu riêng Thái Lan") tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam.
Tham dự seminar có các chuyên gia đến từ trường Đại học Công nghệ King Mongkut, Thái Lan, đó là PGS.TS. Boosya Bunnag – Viện trưởng Viện Tài nguyên sinh học và Công nghệ, PGS.TS. Varit Srilaong – Phó viện trưởng phụ trách Hợp tác quốc tế, PGS.TS. Chalermchai Wongs-Aree – Trưởng bộ môn Công nghệ sau thu hoạch. Chuyên đề khoa học “Xử lý sau thu hoạch quả sầu riêng Thái Lan” đã thu hút được sự quan tâm của nhóm nghiên cứu viên đến từ Viện Cơ điện Nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch, người kinh doanh quả tươi, các giảng viên, nghiên cứu viên và các sinh viên của khoa Công nghệ thực phẩm.
Tại buổi seminar, PGS.TS. Chalermchai Wongs-Aree đã chia sẻ một báo cảo với đầy đủ thông tin về: (i) Tình hình sản xuất sầu riêng ở Thái Lan; (ii) Hoạt động sinh lý và độ chín của quả sầu riêng; (iii) Hệ thống xử lý sau thu hoạch sầu riêng; và (iv) Quản lý chất lượng sầu riêng tại Thái Lan. Thái Lan là một quốc gia nổi tiếng với sản xuất và xuất khẩu quả tươi, trong đó sầu riêng là một loại quả mang lại giá trị kinh tế cao. Theo thống kê thương mại, chất lượng và giá trị xuất khẩu sầu riêng ở Thái Lan không ngừng tăng từ năm 2012 đến 2018. Có một số giống sầu riêng được ưa chuộng ở Thái Lan trong đó, tỷ lệ sản xuất giống Monthong là 41%, giống Chanee chiếm 33%, 5% giống Kanyaow, 2% giống Gradoomthong và một số giống khác chiếm tỷ lệ thấp. Các vùng sản xuất sầu riêng chủ yếu ở Thái Lan là: Rayong, Chanthaburi và Chumphon.
Các nhà khoa học Thái Lan đã tập trung nghiên cứu đặc điểm sinh trưởng, phát triển, thời điểm thu hoạch, tính chất và đặc điểm chất lượng của giống:
+ Sầu riêng giống Monthong: Thời kỳ thu hoạch: 110-120 ngày sau khi nở hoa, Trọng lượng trung bình của quả 3-4 kg. Thịt quả màu vàng sáng và khá khô. Hương vị ngọt ngào. Hạt nhỏ.
+ Sầu riêng lai giữa giống Chanee và Monthong: Hình dáng bên ngoài có hình bầu dục và múi quả màu vàng sáng, khá khô. Hương vị ngọt ngào. Ít mùi hơn so với giống Monthong, phù hợp cho người tiêu dùng không thích hương vị quá mạnh.
Qua nghiên cứu, các hợp chất có hoạt tính sinh học của thịt quả sầu riêng chín bao gồm: (i) Các hợp chất chứa Sulfur: Cystein, Glutathione, γ-Glutamylcystein; và (ii) GABA (γ-aminobutyric). Đây là những thành phần hóa học tạo nên giá trị dinh dưỡng và y học cho thịt quả.
Thị trường xuất khẩu chú yếu của sầu riêng Thái Lan là Trung Quốc. Quy trình xử lý sau thu hoạch cho quả sầu riêng gồm các bước: Cân khối lượng ® Phân loại quả để đảm bảo đồng đều về kích thước, hình dáng và mức độ khuyết tật ® Xử lý côn trùng, nhúng thuốc diệt nấm và để khô ráo ® Đóng gói vào thùng carton ® Vận chuyển.
Để quản lý tốt chất lượng sầu riêng, kéo dài tuổi thọ bảo quản và thời hạn sử dụng, chuyên gia Thái Lan đã giới thiệu kỹ thuật xử lý 1-MCP, xử lý chất hấp thụ ethylene, bao gói cho quả tươi và bảo quản thịt sầu riêng tươi đông lạnh. Các nghiên cứu đã tập trung tìm hiểu vật liệu bao gói và chế độ bảo quản tương ứng với các thời hạn bảo quản khác nhau.
Chủ đề của buổi seminar khoa học đã thực sự nhận được sự quan tâm của các nhà khoa học, người kinh doanh ở Việt Nam. Các bên cùng thảo luận sôi nổi về thực trạng quản lý sau thu hoạch, chất lượng vệ sinh và an toàn của quả sầu riêng. Các bên cũng trao đổi kinh nghiệm để làm rõ thêm các vấn đề liên quan đến việc xử lý sau thu hoạch đối với sầu riêng ở Thái Lan và ở Việt Nam.
Seminar khoa học đã mang lại những thông tin tổng quan về xử lý sau thu hoạch đối với quả sầu riêng tại Thái Lan và mở ra cơ hội học hỏi, áp dụng kỹ thuật xử lý sau thu hoạch cho quả sầu riêng tại Việt Nam.
Một số hình ảnh tại hội thảo chuyên đề
Hoàng Thị Minh Nguyệt, Nguyễn Thị Bích Thủy
Khoa Công nghệ Thực phẩm